Dünya genelinde kadınların yönettiği az sayıda risk sermaye fonlarının birçoğu artık ‘Unicorn’ olarak adlandırılıyor. ( ‘Unicorn’ değeri 1 milyar dolar ve üzerinde olan şirketler için yapılan genel tanımlamadır.) Evet onlar az sayıdalar, nadirler. Uzaktan bakıldığında büyülü bir cazibeleri var ancak gerçekler ve kadın liderliğindeki girişimlerin genel başarı oranını değiştirmedeki süper güçleri peri masallarının konusu değil. Artık dünya genelinde efsanevi erkek meslektaşları gibi aranır hale geliyorlar. İşte tam da bu noktada daha fazla kadını yatırım şirketlerine ve yatırım platformlarına katılmaya teşvik etmemiz gerekiyor.
Sektörü oluşturan kadınların sadece % 11’i ile gidecek uzun bir yolumuz var, ancak eğrinin ilerisinde olanlar şimdiden fayda sağlıyor. Nasıl mı? Kadın girişimciler için kadın yatırımcılar, başarılı bir exit/çıkış olasılığını artırıyor. Risk sermayesi fonlarında ve/veya yatırım platformlarında yer aldıklarında kadın girişimcilerin kadın pazarlarına yönelik işlerini anlamakta erkek meslektaşlarına oranla daha fazla empati kurabiliyorlar. Ayrıca kadın işlerinin büyümesi evresinde de daha fazla destek verebiliyorlar.
Özellikle yeni nesil Kadın risk sermayedarlar yıkıcılar. Dünya genelinde anlamlı bir değişim ve dönüşüm hedefliyorlar ve erkek egemen iş dünyasını son derece olumlu anlamda ‘altüst’ ediyorlar.
Gelin bunu nasıl yaptıklarına biraz daha detaylı bakalım.
1. Kadın Yatırımcılar Çeşitliliği Teşvik Eder
Homofili ilkesini hiç duydunuz mu? İngilizcede ‘birds of a feather flock together’ diye bir söz vardır. Yani ahlakımızı, ilgi alanımızı ve inançlarımızı paylaşan insanlarla kabileler ve bağlantılar kurarız. Diğer benzer düşünen insanlarla bağlantı kurmak her zaman harika olsa da, risk sermayesi dünyasında bu durum ciddi sorunlara neden olabilir.
Risk sermaye fonlarının çoğu beyaz erkekler tarafından yönetilir ve dolayısıyla benzer cinsiyet, etnik köken ve sosyal geçmişe sahip kişilerle bağlantı kurarlar. Çeşitliliği yansıtan yatırımcılara sahip olmamak, kadınların ve azınlıkların bu ağlara erişimini engellemektedir.
Halbuki karar alma sürecine daha fazla insanı davet etmeliyiz. Gençler, siyahlar, Latinler, kadınlar, LGBT’ler ve diğerleri bariz çoğunluğun bir parçasıdırlar. Kendimizi daha çeşitli deneyimlerle çevrelersek, belki o zaman daha çeşitli yatırımlara da öncelik veririz.
Bilindik şekilde yönetilen havuzu eski usul finanse etmeye devam ettiğimiz sürece, gelişimin ve değişimin gerisinde kalıyoruz. Sorunları çözmede her kesimden katılımcısı olan, sağlıklı bir taban oluşturmadığımız sürece de fırsatları kaçırıyoruz.
VC kurullarında daha fazla kadının olması sadece cinsiyet eşitliği ile ilgili değil, herkese söz hakkı vermekle ilgilidir.
Bu, birden fazla demografinin ihtiyaçlarını karşılayan farklı yaşam perspektiflerimizi ve alternatif bakış açılarımızı kullanmakla ilgilidir.
Kadınlar, iş geliştirme ve başarı için yeni kapılar açarak, yeni fırsatlar ve çeşitlilik getiriyorlar.
2. Kadın VC’ler Cinsiyet Uçurumunun Kapatılmasında Hayati Rol Oynuyorlar
Harvard Business Review tarafından yayınlanan bir rapora göre, erkek liderliğindeki ve kadın liderliğindeki girişimlerin exit/çıkışlarında % 25’lik bir fark var. Kadın ortaklı risk sermayesi fonu oluşturduğunuzda bu fark ortadan kalkacaktır çünkü her iki cinsiyetin de kurduğu startupların başarı oranları arasında artık bir fark yok. Bu nasıl mümkün olabilir?
Bulgular, kadın ortakları olan girişim sermaye fonlarının kadın liderliğindeki girişimleri daha iyi anlayabileceğini veya değerlendirebileceğini gösteriyor.
Ancak, yalnızca erkekler tarafından yönetilen VC’lerden fon sağlayan kadın girişimciler için bu girişimlerin exit/cıkış şansı çok daha düşük olarak görülüyor.
İlginç bir şekilde, görüyoruz ki risk sermayesi finansmanı da girişimlerin performans açığını etkiliyor. Kadın liderliğindeki girişimler, kadın ortaklı VC’ler tarafından finanse edilmedikleri sürece, erkek liderliğindeki girişimlerini ileriye taşımak için hep bir mücadele içinde olacaklardır. Bu noktada, aslında hepimiz cinsiyet eşitsizliği için işe alımları suçlamakla meşgulken, risk sermayesi fonlarında ortaklar ve yönetim seviyesinde daha eşit bir dağılım ve çeşitlilik bu sorunları farklı bir açıdan ele almanın mükemmel bir yolu olacaktır.
3. Kadın Yatırımcılar Farklı Networkler ve Anlamlı İlişkiler Kurar
Kadınların ve erkeklerin olaylara farklı yaklaştığı bir sır değildir. Erkekler risk almak ve yeteneklerine güvenmekle tanınır. Öte yandan kadınlar iş hayatında daha temkinli davranırlar ve başarılarını çoğu zaman yetenekleri dışındaki her şeye bağlarlar.
Stillerdeki bu farklılık genellikle kadınları geride bırakır. LeanIn.Org ve Mckinsey & Company tarafından yapılan bir araştırmaya göre, bir kadının ilerleme olasılığı bir erkeğinkinden % 15 daha düşüktür. Bunun nedenlerinden biri, her iki cinsiyetin de nasıl network oluşturduğuyla ilgilidir. Her ikisi de network’ün başarının hayati bir bileşeni olduğu konusunda hemfikir olsalar da, erkekler ve kadınlar farklı destek düzeyleriyle sonuçlanan farklı türde profesyonel ağlara sahiptir.
Kadınlar, karşılıklı değer sistemine dayanan, anlamlı ve destekleyici ilişkiler oluşturan daha küçük ağları tercih etme eğilimindedir. Erkekler ağlarını kariyerlerini ilerletmenin bir yolu olarak görürler ve paylaşılan bir değer sisteminden ziyade ilişkinin ne getirebileceği konusuna daha fazla yoğunlaşırlar. Kadınlar ayrıca çoğu network etkinliğinin gerçekleştiği iş sonrası etkinliklerden uzak durma eğilimindedir. Bu ilişkileri geliştirmek istemedikleri için değildir. Daha ziyade gün içinde ve mesai saatlerinde stratejik network kurmayı tercih ederler ki sonrasında ev ve aileleri ile ilgili sorumlulukları için zaman kazanabilsinler.
Sonuç olarak, kadın networkleri erkekler kadar geniş veya etkili değildir. Ancak anlamlı bir ilişki kurmada kadınların daha iyi iş çıkardığından bahsetmek mümkün. Bu nedenle, kadınlar için gerçek sorunları çözen, girişimlerinin büyümesine yardımcı olabilecek daha fazla aktif kadın yatırımcıya ve yatırım platformlarına ihtiyacımız var.
Kadın yatırımcılara sahip olmanın bu kadar bariz finansal ve kültürel faydalar sağlayacağına olan inancımızla, kadın yatırımcıların parçası olmak isteyeceği daha fazla yatırım ortamları yaratmamız gerekiyor.
Daha fazla kadın girişimcinin başarılı olmasına yardımcı olmak istiyorsak, öncelikle bu işi iyi yapan kadın yatırım platformları ve kadın yatırım sermayesi fonları ile görüşebiliriz. Unutmayalım istemek başarmanın yarısıdır.
Sağlıkla, sevgiyle kalın.
Esra Talu
Arya Women Yatırım Komitesi Başkanı